Tarihi değiştirebilecek yeni keşif: İskeletlerde hamilelik testi!

Arkeolojik kayıtlarda, geçmişte yaşamış bireylerin hamilelik süreçlerini tespit etmek, tahmin edebileceğiniz gibi neredeyse imkansız. Arkeologlar, şimdiye kadar ancak karın boşluğunda fetüs kalıntılarına rastladıkları çok nadir durumlarda hamilelik teşhisi yapabiliyordu. Ancak yeni bir bilimsel gelişme, bu alanda işleri değiştirebilir: Artık iskelet kalıntılarından hormon tespiti yapmak mümkün hale geliyor.

Yeni bir araştırma, insanlara ait sert dokularda (kemik ve diş) östrojen, progesteron ve testosteron hormonlarının tespit edilebildiğini ortaya koydu. Bu bulgular, geçmişteki hamileliklerin belirlenmesi için önemli bir gösterge olabilir.

Günümüzde kullanılan standart hamilelik testleri, idrarda kısa süre kalan insan koryonik gonadotropin (hCG) hormonunu tespit eder. Ne yazık ki, hCG antik kalıntılarda kalıcı olmadığı için arkeolojik çalışmalarda kullanılamıyor.

Araştırma ekibi, bu nedenle çalışmalarının amacını şöyle özetledi: “Geçmişteki kadınların üreme öykülerini doğru biçimde yeniden inşa edebilmek, toplumsal ve kültürel bağlamlardaki deneyimlerini yorumlayabilmek için iskelet kalıntılarından hamileliği güvenilir biçimde tespit edebilen yeni yöntemlere ihtiyaç var.”

Bu boşluğu doldurmak için ekip, milattan sonra birinci yüzyıl ile on dokuzuncu yüzyıl arasındaki döneme ait toplam on kişinin kalıntılarını inceledi. Bu örnekler arasında üç erkek ve yedi kadın bulunuyordu. Kadınlardan ikisinin rahimlerinde fetüs bulunuyor, ikisi ise yeni doğmuş bebeklerle birlikte gömülüydü.

Sert dokulardaki hormon izleri

Araştırmacılar, bu kalıntılardan aldıkları kemik, diş ve diş taşı örneklerini toz haline getirdi. Ardından, yeni geliştirilen enzim bağlantılı immünosorbent analiz (ELISA) tekniğiyle bu toz halindeki dokularda hormon düzeylerini incelediler.

İnceleme sonucunda elde edilen veriler oldukça çarpıcıydı. 11. ve 14. yüzyıllar arasına tarihlenen hamile bir kadının kemik ve diş örneklerinde yüksek progesteron seviyeleri belirlendi. 18. veya 19. yüzyıla ait başka bir hamile kadının kemik örneklerinde de benzer şekilde artmış progesteron düzeyleri gözlendi. 5. veya 6. yüzyıla ait ve bebeklerle birlikte gömülmüş iki kadının diş taşlarında ise orta düzeyde progesteron bulundu.

Önemli bir ayrıntı olarak, bu dört kişinin hiçbirinin kemik veya diş dokularında testosteron saptanmadı.

Yöntem gelecekte tarihi değiştirebilir

Araştırmacılar, diş yapısında ve diş taşında yüksek progesteron, kemikte östrojen varlığı ve sert dokularda testosteron eksikliğinin ölüm anındaki hamilelikle uyumlu olduğunu belirtiyor. Başka bir deyişle, bu bulgular, yeni geliştirilen bu hormon tespiti yönteminin antik bireylerde hamilelik tespiti için kullanılabileceğini ve geçmişteki gebelik süreçlerine dair benzersiz bilgiler sunabileceğini gösteriyor.

Journal of Archaeological Science dergisinde yayımlanan çalışmanın yazarları, bu yöntemin henüz ilk aşamalarında olduğunu ve kesin sonuçlar için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurguluyor. Ancak yöntem daha da ilerletilirse, geçmiş toplumların üreme tarihlerini inceleme biçimimizi kökten değiştirme potansiyeline sahip olduğu açık.